Akaryakıt istasyonları ve terminallerde bulunan Buhar Geri Kazanım Sistemlerine ait kontrol kriterleri ve sektörden gelen sorulara verilen cevapları aşağıda bulabilirsiniz.
AKARYAKIT İSTASYONLARI SORU LİSTESİ | ||
İlgili Kontrol Maddesi | Sektörden Gelen Soru | Açıklama |
1. BGK Sisteminin, TSE veya TS EN ISO/IEC 17025 Standardına göre akredite bir kuruluştan TS EN 16321-1 Standardına göre alınan deney/uygunluk belgesi var mı? |
a) Sadece yeni yapılan dispenserler için mi yoksa sektörde yer alan diğer dispenserlere de uygulanacak mı?
b) Burada pompalar mı TSE’den rapor alacak yoksa buhar geri dönüşüm pompası, hortum, otomasyon vs. tüm sistemi mi alacak? c) Her pompa buhar geri dönüşüm ile birlikte tamamen mi değerlendirilecek? |
a) Yönetmelik kapsamında geçiş süreleri dikkate alınarak istasyon kapasitelerine göre işlemler yapılacaktır.
b) Standardın kapsamında belirtildiği üzere BGD sistemi belgelendirilecektir. Ancak belgelendirme dispenser üzerinde test ve deneyler yapılarak gerçekleştirilmektedir.
c) Evet |
2. Akaryakıt dispenserinin Tip Onay Belgesi (MID, AT Tip Onay vb.) BGK ekipmanlarını (tabanca ve hortum) kapsıyor mu? 3. Akaryakıt dispenserinin ATEX Belgesi BGK ekipmanlarını (tabanca, hortum, BGK pompası vb. tüm sistem parçaları) kapsıyor mu? |
a) MID, ATEX ve Tip Onay belgelerini TSE mi verecek? Akreditasyon sahibi diğer kuruluşlardan bu belgelerin alınması mümkün değil mi?
b) AT tip onaylı pompaların durumu ne olacak? c) UL Sertifikalı pompaların durumu ne olacak? |
a) MID, ATEX ve Tip onay belgeleri onaylanmış kuruluşlardan alınabilmektedir. TSE den de alınabilir. Detaylı bilgi için Direktifler Müdürlüğü (0312 416 6200) ile irtibata geçebilirsiniz.
b) Bu tip pompalara eklenen BGD ekipmanlarının, ilgili BGD ekipman üreticisinin/ ithalatçısının Ölçü Aletleri Yönetmeliği (2014/32/AB) kapsamında aldığı tip onay belgelerinde bulunması gerekmektedir.
c) UL sertifikalarının ülkemizde bir geçerliliği bulunmamaktadır. İlgili yönetmeliklere (MID, ATEX vb.) uygun olması beklenmektedir. |
4. BGK deney/uygunluk belgesinde belirtilen ekipmanlar kullanılmış mıdır? | Alınan onay çerçevesindeki ekipmanların saha uygulamalarında kullanılıp kullanılmadığının sorgulanması mı yapılacak? |
Evet. BGK deney/uygunluk belgelerinde bulunan ekipmanların dispenserde kullanılıp kullanılmadığı kontrolü yapılacaktır. |
5. Otomatik izleme sistemi son 3 yıla ait geçmiş kayıtları tutabilecek özellikte midir? (İlk muayenede Kullanıcı beyanı alınır.) | Hangi kayıtların izlenmesi gerekmektedir? Bunları nerede kayıt altına alınması gerekmektedir? | BGK sisteminin sürekli faal olduğuna, devre dışı bırakılmadığına dair log kayıtları ve hata kayıtları istenmektedir. |
8. BGK sisteminde tespit edilen hatalar dispenser üzerinde görülebilmekte midir? | Hangi tip hatalar dispenser üzerinde görülmelidir/ izlenmelidir? |
10 kez üst üste buhar çekme veriminin %85’in altında olması durumu ve sistemde oluşan arızalar dispenser üzerinde görülebilmelidir. |
9. Buhar geri kazanım sisteminin yer üstü bağlantı hatları ve boru tesisatları için a) Yeni devreye alınmış istasyonlarda üretici, akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu var mı? b) Mevcut istasyonlarda ise son 10 yıla ait akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu var mı |
a) Yeni devreye alma işi istasyonların yeni devreye alınması mı? Yoksa BGK sisteminin yeni devreye alınması mı?
b) Mevcut istasyonlarda sızdırmazlık testlerini yine üreticiye yaptırmamızın sakıncası var mı?
c) Hortumlarla ilgili bir sızdırmazlık testi istenmeyecek mi?
d) Bu kontrol maddesinin b bendine göre sızdırmazlık kontrollerinin 10 yıl geçerli olacağını anlıyoruz. Doğru mudur? e) Montaj esnasında yapılan sızdırmazlık test raporları kabul edilecek mi? |
a) İstasyonların devreye alınmasıdır.
b) Mevcut istasyonlarda son 10 yıla ait akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu değerlendirilecektir. Üretici raporları kabul edilmeyecektir.
c) İlave bir test istenmeyecektir.
d) Doğrudur
e) BGK ekipmanlarının bağlantı hatları ile Dispenser ve depolama tankı arasına monte edilen yer altı boru hattı kastedilmektedir. Sızdırmazlık testleri montaj tamamlandıktan sonra yapılmalıdır. |
10. Depolama tankı ile tanker bağlantı noktası arasındaki hat için; a) Yeni devreye alınmış istasyonlarda üretici, akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu var mı? b) Mevcut istasyonlarda ise son 10 yıla ait akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu var mı? |
a) Yeni devreye alma işi istasyonların yeni devreye alınması mı? Yoksa BGK sisteminin yeni devreye alınması mı?
b) Mevcut istasyonlarda sızdırmazlık testlerini yine üreticiye yaptırmamızın sakıncası var mı?
c) Hortumlarla ilgili bir sızdırmazlık testi istenmeyecek mi?
d) Nefesliklerden tankerin gaz hattına esnek bağlantılar sağlanmaktadır. Hortumların uzunlukları istasyonlarda değişiklik göstermektedir. Hortumlar tankerde mi istasyonda mı bulunacak?
e) Burada bahsi geçen alan, nefeslik hattı mı yoksa Tanker Buhar dolum hortumu mu? Ya da her iki alan mı? Montaj esnasında yapılan sızdırmazlık test raporları kabul edilecek mi? |
a) İstasyonların devreye alınmasıdır.
b) Mevcut istasyonlarda son 10 yıla ait akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu değerlendirilecektir. Üretici raporları kabul edilmeyecektir.
c) İlave bir test istenmeyecektir.
d) Bağlantı hortumlarının istasyon bünyesinde bulunması gerekmektedir.
e) Depolama tankı ile tanker bağlantı noktası arasındaki bağlantı hattının sızdırmazlık test raporu istenmektedir. Sızdırmazlık testleri montaj tamamlandıktan sonra yapılmalıdır. |
11. Nefeslik valfi mevcut mu? Periyodik kontrolleri yapılmakta mıdır? (Akredite kuruluştan veya TSE'den periyodik kontrol raporu olmalıdır.) |
Nefesliklere takılan PV valfinde ne gibi bir kontrol istenmektedir? Kontrol frekansı sızdırmazlık testleri gibi 10 yıl mıdır? |
Valfin belirtilen çalışma aralıklarında devreye girip girmediği kontrolü yapılacaktır
Periyodik kontrol süresi 3 yıldır. |
12. BGK sisteminin bulunduğuna dair bir işaret veya etiket mevcut mudur? | Örnek var mıdır? |
Boyutlarla ilgili bir zorunluluk olmamakla birlikte okunabilir ve yerinden sökülemez olması beklenmektedir. Örnek etiket aşağıdaki gibidir:
|
TERMİNAL/DEPOLAMA MERKEZİ SORU LİSTESİ | ||
İlgili Kontrol Maddesi | Sektörden Gelen Soru | Açıklama |
1. Yer üstü depolama tankları radyasyon ısı yansıtma seviyesi RAL kodu referans alınarak %70 veya üzerinde bir boya ile boyanmış mıdır? (RAL koduna göre radyasyon ısı yansıtma seviyesi %70 in üzerinde olması gerekmektedir.) |
a) Beyaz boya yeterli mi? Ya da belirli bir RAL kodu var mı?
b) Bazı tanklarda ilk donam siyaha boyanmaktadır. Ayrıca tanklar üzerinde tank numarası vb. gibi yazılar bulunmaktadır. Burada genel olarak tankın ana boyasının katalog yansıtma değerine ilişkin sertifika alınması yeterli midir? Yüzey alanına göre boyaların ısı yansıtma ortalaması hesaplanabilir mi? c) RAL kodu beyan edilemezse tank renginden belirlenebilir mi? |
a) Beyaz boya RAL koduna göre yeterlidir. Belirli bir RAL kodu yoktur. Tankın boyandığı rengin RAL koduna göre o rengin radyasyon ısı yansıtma seviyesi değerlendirilecektir.
b) Tankın ana boyasının sertifikası yeterlidir. Numaralandırma vb. işaretlemeler için yapılan boyamalar aşırı büyük olmadığı sürece kabul edilecektir. c) RAL kodu beyan edilemezse tank rengine göre tarafımızca belirlenen RAL kodu muayenelerde esas alınacaktır. |
2. Sabit tavanlı tanklarda nefeslik valfi mevcut mu? Periyodik kontrolleri yapılmakta mıdır? (Akredite kuruluştan veya TSE'den periyodik kontrol raporu olmalıdır.)
3. Sabit tavanlı depolama tankı buhar geri kazanım ünitelerine bağlanmış mı? Buhar geri kazanım ünitesi çıkışındaki (üniteden sonra buharın havaya salındığı çıkış) UOB emisyon değeri sınır değerler içerisinde mi? Buhar geri kazanım ünitesi çıkışındaki (üniteden sonra buharın havaya salındığı çıkış) UOB emisyon ölçümlerini zamanında yaptırmış mı? (Periyodik 2 yıl, ilk faaliyete geçtikten sonra 6 ay içerisinde) |
Yüzer tavanlı tanklar içten ve dıştan yüzer olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İçten yüzer tavanlı tanklarda sabit tavan ayrıca bulunmakta ancak bu tavan içten yüzer sistemi sadece atmosferik etkilerden korumaktadır. Dolayısıyla 2. ve 3. Soruların iç yüzer tanklarda olmasına gerek var mı? |
Yönetmelikte yüzer tavanlı depolama tankları içten/dıştan olarak beraber değerlendirilmektedir. Bu nedenle içten ve dıştan yüzer tavanlı tanklar, kontrol listesinin 2. ve 3. maddeleri kapsamında değildir. İçten/dıştan yüzer tavanlı tanklar kontrol listesinin 4. maddesine göre değerlendirilecektir. |
4. Contalar sabit tanka kıyasla %95 buhar tutma kapasitesine sahip midir? |
a) İç yüzer tavandaki contaların %95 buhar tutma kapasitesine sahip olup olmadığını nasıl ölçebiliriz? Muayenelerde ölçme yapılacak mı yoksa sertifikasyondan mı bakılacak?
b) Bakım işlemi yapan 3. taraf muayene/bakım dokümanları sertifikasyon olarak kabul edilebilir mi?
c) 94/63/EC numaralı AB direktifi %90 ve üzeri dizayn edilmiş conta olduğunu belirtmektedir.
d) Dış yüzer tavan tanklar için de üretici sertifikasyonu mu istenmektedir? |
a) Muayenede ölçme yapılmayacaktır. Muayene raporu veya uygunluk belgeleri kontrol edilecektir.
b) Sertifikasyon ve muayene/bakım işlemi yapan 3. taraf dokümanları kabul edilebilir.
c) Yönetmelikte iç ve dış yüzer tavanlı tanklar için buhar tutma kapasitesi %95 olarak belirtilmiştir. d) Üretici sertifikasyonu sunulabilir. |
5.a) Sabit tavanlı depolama tanklarında dolum ve boşaltım işlemlerinde açığa çıkan uçucu organik buharları, sızdırmaz bir bağlantı hattı vasıtasıyla bir buhar geri kazanım ünitesine yönlendirilmekte midir? b) Sızdırmaz bir bağlantı hattı için; i) Yeni devreye alınmış terminallerde en az 1 barda yapılmış üretici, akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu ii) Mevcut terminallerde ise son 10 yıla ait akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu 6.a) Tankerlerde dolum dolum ve boşaltım işlemlerinde açığa çıkan uçucu organik buharları, sızdırmaz bir bağlantı hattı vasıtasıyla bir buhar geri kazanım ünitesine yönlendirilmekte midir? b) Sızdırmaz bir bağlantı hattı için; i) Yeni devreye alınmış terminallerde en az 1 barda yapılmış üretici, akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu ii) Mevcut terminallerde ise son 10 yıla ait akredite kuruluş veya TSE'den alınmış sızdırmazlık test raporu. |
a) Yüzer tavanlı tanklar içten ve dıştan yüzer olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İçten yüzer tavanlı tanklarda sabit tavan ayrıca bulunmakta ancak bu tavan içten yüzer sistemi sadece atmosferik etkilerden korumaktadır. Dolayısıyla yukarıdaki sorulara paralel olarak 5. Sorunun iç yüzer tanklarda cevap aranmasına gerek var mı? b) Sızdırmazlık testlerini üreticiler yapabilir mi? c) Sızdırmazlık test raporu kontrolünde “yeni devreye alınmış” kavramının net zamanı nedir? ( 1 ay, 6 ay 1 yıl vb.) |
a) Yönetmelikte yüzer tavanlı depolama tankları içten/dıştan olarak beraber değerlendirilmektedir. Bu nedenle içten ve dıştan yüzer tavanlı tanklar kontrol listesinin 5. Maddesi kapsamında değildir. İçten/dıştan yüzer tavanlı tanklar kontrol listesinin 4. Maddesine göre değerlendirilecektir.
b) Yeni devreye alınan istasyonlar için üreticinin yaptığı ilk sızdırmazlık raporları kabul edilecektir. Mevcut istasyonlar için TSE veya akredite kuruluş raporları kabul edilecektir. Üretici raporları kabul edilmeyecektir.
c) Yönetmeliğe 1/1/2021 itibariyle devreye alınan terminaller ve depolama tesisleri yeni devreye alınmış olarak belirtilmektedir. |
7. Aşırı Dolum Tespit/Topraklama Sistemi çalışıyor mu? Buhar toplama hortumu bağlı değilken dolum yapılabiliyor mu? |
Motorin dolumlarında bu sistemlerin çalışırlığına bakılacak mı? | Hayır. Yönetmelik kapsamında benzin ve nafta değerlendirilmektedir. |
8. Terminalde tanker alttan dolum adaları mevcut mudur? |
a) Üstten dolumda kapasiteye göre muafiyet var mı?
b) Alttan doluma geçişle ilgili süre var mı? |
a) Yönetmelik Madde 20(a)’da belirtildiği üzere kapasiteye göre geçiş süreleri farklılık göstermekle beraber tüm terminalleri kapsamaktadır. Yönetmeliğin 6(4) maddesi ile ilgili bir muafiyet bulunmamaktadır.
b) Alttan dolum zorunluluğu bulunmamaktadır. Kapalı dolum zorunluluğu bulunmaktadır. Bununla ilgili geçiş süreleri; 1) Yeni karayolu tankerlerinde 1/1/2021 tarihinde, 2) Mevcut karayolu tankerlerinde 1/1/2022 tarihinde dolmuştur. |
9. Buhar kaçak sensörleri çalışıyor mu? Buhar kaçak sensörlerinin sayısı yeterli mi? |
a) Buhar kaçak sistemi şeklinde tanımlanan sistem hidrokarbon/gaz algılama dedektörleri midir?
b) Nerelere ve kaçar adet kurulacağına nasıl karar verebileceğimiz ile ilgili bir standart var mıdır? Üretici tasarım dokümanları, Bakanlık kontrol kayıtları ve terminallerin periyodik kontrol kayıtları mevcut, bu dokümanlarla kontrol sağlanabilir mi? |
a) Evet b) Standart bulunmamaktadır. Sensör yeterliliğiyle ilgili üretici tasarım dokümanları, terminal periyodik kontrol dokümanları ve bakanlık müfettişlerinin kontrol dokümanları kabul edilecektir. |
10. Dolum kolu uzunluğu tankerin tabanına erişebilecek uzunlukta mıdır? | Muaf istasyonların üstten açık dolumlu araçlarına hizmet vermeye devam edileceği mi değerlendirilmektedir? | Hayır. Üstten kapalı dolum yapan tankerler için değerlendirilecektir. |
11. Yeni terminallerde, buhar geri kazanım sisteminin kurulduğu günden itibaren çalıştığına dair veriler mevcut mu? Mevcut terminalerde buhar geri kazanım sisteminin çalıştığına dair son 3 yıla ait veriler mevcut mu? |
a) Ne tür veriler isteniyor? Bunların nerede kayıt altına alınması gerekmektedir? b) Sadece kapalı dolumda mı buhar geri kazanım sistemi olacak? Açık dolumda bakılacak mı? |
a) BGK sisteminin sürekli faal olduğuna ve devre dışı bırakılmadığına dair log kayıtlarına bakılacaktır. b) Yönetmelikte buhar geri kazanım sistemlerinin kapalı doluma uygun olması beklenmektedir. |